Ile trwa i jak wygląda wilczy żywot ?
Jakie jest życie wilka ? Przede wszystkim ciężkie, ale też są w nim przyjemne momenty. W dużej mierze to wyśledzenie, a potem gonienie za innym stworzeniem – potencjalnym posiłkiem – by nakarmić siebie i swoją rodzinę co nie należy do łatwych czynności. Zadanie to utrudnia walka z wrogami o terytoria, zwierzynę i padlinę czy mierzenie się z niekorzystnymi zmianami lokalnego klimatu i działania ludzi na terenach wilczych siedlisk.
Jednak pomimo przeciwności losu i dużego ryzyka przedwczesnej śmierci wilkom udaje się znaleźć czas na zabawę i czułe chwile spędzone wśród bliskich.
Cykl życia.
Szczenięta wilków podczas zabawy zaczynają uczyć się niezbędnych umiejętności. Oczywiście wilcza matka poniekąd wyznacza osobny czas na naukę tego co najważniejsze dla przyszłych dorosłych samic i samców. Wilczek po osiągnięciu pierwszego roku życia wchodzi w dorosłość i dalsza nauka odbywa się w mniej bezpiecznych warunkach.
Wilki dzięki świetnej organizacji w ramach rodziny o wiele skuteczniej stawiają codziennym wyzwaniom niż samotne osobniki.
Ile lat żyje wilk ?
Wskazanie średniej długości życia dla wilków ze wszystkich regionów świata w jakich występują nie jest odpowiednie przy opisywaniu tych zwierząt ponieważ nawet między podgatunkami canis lupus są duże różnice w kwestii ilości przeżytych lat.
W encyklopediach najczęściej podaje się informację że „wilki żyją 16 lat na wolności”, ale to bardziej dotyczy europejskich populacji. W Ameryce Północnej jest to bardzo zróżnicowane między tamtejszymi gatunkami wilków (oprócz podgatunków wilka szarego występuje też wilk algonkiński i wilk rudy). Wilki w Yellowstone żyją średnio kilkanaście lat, ale wilki z bardziej wyizolowanych populacji nie dożywają 10. roku życia. Wilki arabskie i wilki meksykańskie też mają krótsze życie (prawie dwukrotnie) niż ich pobratymcy z Ameryki i Euroazji.
Przyglądając się szczegółowo życiu wilka (niedługiego z punktu widzenia ludzi) nietrudno zauważyć że jest ono momentami intensywna, a wręcz bardzo niebezpieczna. Jednak ten psowaty więcej czasu spędza na wędrówkach niż na walce z innymi gatunkami czy polowaniu. Te psowate z rodzaju canis starają się wykorzystać jak najlepiej powierzony im przez naturę czas.
Od szczenięcia aż do później starości.
Poniżej rozpisane zostały chronologicznie etapy żywota wilka :
1. Wilczy płód na swój rozwój w ciele matki potrzebuje minimum 60 dni.
2. Szczenięta rodzą się w norach, i od początku wyjścia na świat są niewidome i niesłyszące.
3. Małe wilczki w :
- 12. dniu życia otwierają oczy
- 20. dniu uzyskują słuch
- 21. dniu wychodzą z nory podchodzą do rocznych szczeniąt, które się nimi opiekują na zmianę
- 30. dniu zaczynają jeść mięso.
4. W 11. tygodniu szczenięta zaczynają ufnie podchodzić do innych wilków (starają się by starsi członkowie watahy zapamiętali wygląd i zapach maluchów) natomiast inne gatunki zwierząt traktują jak rywali lub ofiary.
5. Po kilku miesiącach od narodzin, a de facto po zmianie uzębienia, wilki uczą się polowania pod kierownictwem rodziców.
6. Przed ukończeniem pierwszego roku życia umiera od 50 do 85 % szczeniąt z miotu.
7. Wilk który przeżył 12 pierwszych miesięcy zaczyna mieć obowiązki wobec rodziny takie jak opiekowanie się najmłodszymi wilczkami w rodzinie.
8. Między 2. a 3. rokiem życia wilk uzyskuje płodność.
9. Po uzyskaniu płodności wilk staje się dorosłym osobnikiem.
10. Po 5 lub 10 latach (w zależności od gatunku lub podgatunku wilka) ścierają się kły i rozdzielanie mięsa .
11. To ile wilk przeżyje przy niszczących się kłach i uzębieniu zależy od poniesionych uszkodzeń organizmu po każdej przebytej walce.
12. Jeśli wilk dożyje starości to zaczynają mu wypadać zęby, słabną wszystkie zmysły i kondycja oraz siła. W pewnym momencie nie jest w stanie polować i przemieszcza się na coraz mniejsze dystanse. Nadchodzi czas gdy jest zdany na wyłącznie na opiekę swoich krewnych, którzy nawet karmią go poprzez wcześniejsze zmielenie jedzenia.
13. Wilk zazwyczaj umiera na rodzinnym terenie. Często wśród krewnych. Czasem w sytuacji w której wilk czuje, że nadchodzi jego czas, oddala się od rodziny i samotnie dokonuje żywota.
Charakter wilka.
jaki naprawdę jest ten drapieżnik ?
Wilki to istoty o niejednoznacznym charakterze.
Jaki więc jest charakter wilka ?
Dawniej wiele błędnych wniosków wyciągano z obserwacji wilków w niewoli (Indianie nie mając swoich badań i naukowców więcej wiedzieli o wilkach do XXI wieku nie proszono ich o podzielenie się tą wiedzą). W dzisiejszych czasach podejście do badania wilczego zachowania zmieniło się na lepsze.
Dzięki tym zmianom wilki stały się znane z bycia świetnymi wojownikami i wytrawnymi myśliwymi oraz drapieżnikami ceniącymi sobie wolność. To jednak tylko część prawdy o tych stworzeniach, których życie podporządkowane jest dobru rodziny.
Trzeba mieć na uwadze że wciąż ludzkość posiada niewielką na temat rodzinnego życia wilków i ich charakteru pomimo wielu badań terenowych, długich obserwacji i opartych na nich publikacji naukowych. Zebrane jednak dotąd informacje Pozwalają nakreślić jakiś prosty obraz wilczego charakteru.
Rodzina i jej wpływ na charakter.
Osobniki będące przywódcami w wilczej rodzinie są stanowcze i takiej władzy podporządkowują się pozostali członkowie uznając autorytet najstarszego basiora i wadery. Każdy wilk zna swoją rolę w rodzinie i swoje życie poświęca dobru grupy. Można by wyciągnąć wniosek, że nie ma w wilczych familiach miejsca na jakieś uczucia i więzy emocjonalne skoro panuje taki porządek. Nic bardziej mylnego. Choć para założycielska ma najwyższą pozycję to ona także ma swoje obowiązki – musi kierować innymi wilkami tak by nie stracono terytorium, zapewnić nawet ciężkich czasach minimum jedzenia.
W charakterze wilków występuje pewna cecha nazywana „altruizmem krewniaczym”. O co chodzi ? Wilki są troskliwe i bardzo pomocne, ale przede wszystkim dla członków swojej rodziny za których gotowe są oddać życie. Zdarzają się wyjątki czyli sytuacje w których pojedyncze wilki opiekują się niespokrewnionymi osobnikami. Zdarzało się też że wilki zajmowały się dziećmi z innych gatunków (legendy o władcach wychowanych przez waderę nie wzięły się znikąd, a o nich przeczytasz też na Wilczym portalu).
W wilczych rodzinach najlepiej widać jak działa charakter wilka :
– jej członkowie znajdują czas na zabawę,
– starsi uczą młodszych,
– każdy każdemu pomaga, szczególnie gdy ktoś z rodziny został ranny np. w czasie polowania (jest wpis na blogu o tym jak polują wilki).
– bardzo dba się o szczenięta i zapewnia im się najlepszą ochronę bo to przyszłość każdej rodziny.
– para założycielka lub lider nikogo ze swoich krewnych nie przegania.
Wilki niesamowicie cenią sobie wolność. Mogą opuścić rodzinę jeśli czują potrzebę założenia swojej. Każdy samotny wilk do tego dąży.
Więcej w temacie wilczej rodziny przeczytasz w tym artykule.
Różnice charakterów.
Wilki nie tylko różnią się wielkością, siłą czy kolorem sierści ale też charakterem. Naukowcy badający wszelkie zachowania zwierząt, czyli etolodzy, osobowość u wilków dzielą na dwa podstawowe typy :
1. Osobnik jest energiczny i śmiały, a przede wszystkim ekstrawertyczny.
To „wesołek”, który jednak potrafi być męczący dla wilków ze swojego otoczenia. Często nie mierzy sił na zamiary i przez to wpada w kłopoty. Niekorzystne są dla niego sytuacje nowe i takie, których nie może kontrolować swoim zachowaniem. W takich momentach czuje się zagubiony i woła by mu pomóc. Brawura u takiego wilka kończy się gdy zdaje sobie sprawę z braku panowania nad tym co dzieje się wokół niego.
2. To wilk introwertyk.
W dorosłym życiu kieruje się zasadami, które mają mu pomóc w przetrwaniu. Zamiast nagłego działania lub „pójścia na żywioł” woli przyjąć rolę obserwatora. Za stosowne uznaje zaczekać i po rozeznaniu się w sytuacji, zacząć działać. Woli dostosowywać się do zmian niż działać wbrew nim lub (co gorsza) popaść w nieporadność.
Jednakże żaden wilk nie jest w pełni typem pierwszym lub drugim. W każdego życiu każdego wilka w dominuje jeden lub drugi typ osobowości, co badacze stwierdzają po dłuższej obserwacji danego osobnika.
Wilki dobierają się w pary gdzie basior i wadera mają przeciwne osobowości. Przykładowo u wadery może dominować introwertyzm, a u basiora ekstrawertyzm. Gdy taka para będzie stworzy rodzinę to często jej członkowie stają na czele grupy.
Zrozumieć wilki.
Ludzie w swych kulturowych przekazach zbytnio upraszczali mentalność wilka uważając go :
- w krajach Europy za krwiożerczą bestię,
- wśród ludów azjatyckich za zwierzę gotowe zginąć za swoją wolność,
- wśród plemion indiańskich Ameryki Płn. za nauczyciela i symbol życiowej mądrości.
W XX wieku opisywano zachowania wilków, ale w niewoli (gdzie panująca hierarchia w wilczej grupie przypominała więzienną). Stąd niezgodne z prawdą opisy o tym że „samiec alfa” wyzbywa się swoich dzieci z watahy (które traktuje jako rywali w walce o bycie na szczycie grupy). Według ówczesnych obserwacji w wilcza rodzina miała działać jak totalitarne państwo.
Obecnie dzięki wieloletnim rzetelnym obserwacjom i badaniom w dzikim terenie coraz więcej z nas może lepiej zrozumieć jaki jest charakter wilka. To naprawdę ciekawe istoty 🙂
Materiały źródłowe :
1) „The World of Wolves: New Perspectives on Ecology, Behaviour, and Management” (publ. w 2010 r.) – Autorzy : M. Musiani, L. Boitani, P. C. Pauquet.
2) „Mądrość wilków” (publ. 2019 r.) – Autor : E.R. Radinger.
3) „O wilkach i ludziach” (publ. 2021 r.)- Autor : B. Lopez.
Wspomóż projekt.
Chcesz mieć swój udział w tworzeniu największej skarbnicy wiedzy o wilkach w polskim internecie ?
Dowiedz się jak możesz wesprzeć Wilczy portal 🙂
