W tym artykule przeczytasz o wilkach amerykańskich, a dokładniej o podgatunkach wilka szarego w Nowym Świecie.
Zanim przejdziemy do podgatunków...
…to proszę czytelniku byś zapoznał się z kilkoma ogólnymi informacjami.
Populacja wilków amerykańskich w XXI wieku składa się z 13 podgatunków canis lupus, a także dwóch gatunków czyli wilków czerwonych i wilków wschodnich. W Ameryce Północnej ewenement stanowią tzw. „coywolf” czyli naturalnie powstające hybrydy kojotów i wilków.
Jednak to co ludzkość widzi obecnie to część tego co zostało z historycznej różnorodności drapieżników z rodzaju canis.
Otóż przed europejską kolonizacją było niewiele miejsc gdzie nie występowałyby wilki, kojoty lub ich hybrydy. Populacja amerykańskich wilków składała się większej ilości niż obecnie podgatunków wilka szarego. W wyniku ponad 200 lar tępienie wiele podgatunków przestało istnieć.
Naukowcy do dziś dyskutują w temacie pochodzenia i taksonomii niektórych wymarłych i obecnych podgatunków co oznacza że ciężko określić ile ich było – przeprowadzone i trwające badania mogą zanegować że podgatunków było ponad 20.
Hybrydyzacja z psami to kolejny czynnik który wpłynął na zmniejszenie się populacji wilków w Ameryce Północnej. Nie wszystkie krzyżówki psów i wilków powstały w hodowlach – część dzikich wilków może mieć psie geny.
Istniejące podgatunki.
Obecnie istnieje 13 podgatunków amerykańskich wilków szarych. Ich populacja wynosi około 80 000 sztuk. Większość wilków jest w Kanadzie. W Meksyku i płd. stanach USA są wilki szare meksykańskie . Na terenie p. n. Yellowstone jest też duża populacja wilków. W ponad 40 stanach wilków nie od ponad 100 lat USA.
Ilość podgatunków nie oznacza że populacja każdego z nich jest zbliżona ilościowo – jeden podgatunek ma tysiące przedstawicieli a inny mniej niż 100 o czym dowiesz się czytając dalej ten artykuł.
Wilk kanadyjski.
W Ameryce Północnej znany też jako wilk z doliny Mackenzie lub wilk północno-zachodni (w j. ang. „Northwestern wolf”, a inna nazwa to „Canadian timber wolf”).
To bardzo znany podgatunek spośród amerykańskich wilków i jeden z najstarszych podgatunków. Sklasyfikowany w 1829 r. przez Sir John’a Richardson’a – szkockiego przyrodnika. Badacz nadał łacińską nazwę (czyli canis lupus occidentalis) ze względu na obszary na jakich żyją te kanadyjskie leśne drapieżniki.
- basior : masa od 45 do 70 kg, długość od 122 do 171 cm, wzrost od 68 do 92 cm,
- wadera : masa od 36 do 61 kg, długość od 98 do 136 cm, wzrost od 61 do 83 cm.
Wilk polarny.
Określany jako biały wilk lub wilk arktyczny. Łacińską nazwę canis lupus arctos (dla tego specyficznego podgatunku) wymyślił w 1935 r. brytyjski zoolog Reginald Pocock.
Obszar występowania wilków polarnych obejmuje jedynie kanadyjskie wyspy królowej Elżbiety. To tereny gdzie zapuszcza się bardzo niewielu ludzi, a jeśli już ktoś tam jest to zostaje na krótki czas (do kilku dni).
Wilk polarny jest podgatunkiem średniej wielkości :
- długość ciała wynosi od 100 do 150 cm,
- masa ciała wynosi od 45 do nawet 80 kg,
- wysokość waha się od 65 do 80 cm.
Futro jest grubsze niż u innych wilków i ma kolor biały. Posiada mały, zaokrąglony nos i małe (jak na wilka) uszy.
Dzięki krótkim nogom jest mniej narażony na działanie zimna. Dzięki silnym szczękom wilk polarny z łatwością miażdży kości i rozrywa na kawałki ciała największych kopytnych.
Wilki arktyczne słusznie będą się kojarzyć z dużymi mrozami. Tam gdzie żyją temperatura może osiągnąć nawet -53 st. C.. Całe szczęście matka natura wyposażyła je w grubą warstwę futra, dzięki której są w stanie egzystować w arktycznym klimacie.
Jednak biały, puszysty drapieżnik musi mierzyć się także z długimi okresami głodu i kilku miesięczną ciemnością (ponieważ światło słoneczne najmniej dociera w okolicach bieguna).
Wilk polarny poluje na piżmowoły arktyczne – które są raczej lokalnym rarytasem niż regularnym posiłkiem – a także owadami, lemingami, ptakami, zającami polarnymi, lisami arktycznymi, a czasami Karibu.
Przez ograniczony dostęp do pożywienia nie zostawia nic ze swojej ofiary. Pożera nie tylko mięso ale i skórę, owłosienie. W przypadku mniejszych ssaków (jak np. zając) także kości ofiar.
Jaki jest status populacji tego podgatunku ?
Wilki arktyczne nie znajdują się pod szczególną ochroną. Liczba osobników jest regulowana przez procesy naturalne. Nawet jeśli pojawi się człowiek lub kilku ludzi to wilki podchodzą do nich z ciekawości (która jest połączona z lekkim strachem co powoduje że długo zwlekają z podejściem na bardzo mały dystans i wolą obserwować ludzi).
Jeśli w ich okolicy pojawiają się ludzie to prawie zawsze są to naukowcy i ich pomocnicy.
Wilk grenlandzki.
Na wiecznie ośnieżonej wyspie (którą wikingowie nazwali „zieloną krainą”) wyodrębniła się niewielka populacja (ok. 200 osobników w roku 2018) amerykańskich wilków szarych – canis lupus orion – czyli wilki grenlandzkie.
Wilk grenlandzki ma całkowicie białe umaszczenie i jest średniej wielkości (w porównaniu z innymi podgatunkami). Ciało dorosłego osobnika :
- ma długość 155 cm;
- ma masę dochodzącą do 26 kg;
Wilki z Grenlandii egzystują na terenie północnej Grenlandii (90 % populacji żyje w Northeast Greenland National Park) i wyspie Ellesmere.
Na Grenlandię wilki przybyły z Kanady przechodząc przez zamarznięte morze najprawdopodobniej ok. 8000 lat temu.
W „jadłospisie” amerykańskich wilków grenlandzkich są głównie piżmowoły arktyczne i zające polarne.
W wyniku zmian klimatu warunki do życia dla tych psowatych pogorszyły się. Przez ubogą bazę pokarmową (małe zagęszczenie populacji zwierzyny łownej) cierpią na niedożywienie, co z kolei ma negatywny wpływ na ich rozmnażanie.
Lokalny klimat nie sprzyja także przetrwaniu szczeniąt. Wilcze rodziny w tym rejonie są małe, liczą średnio trzech członków, rzadziej czterech lub więcej.
Wilk szary grenlandzki to gatunek chroniony od 1988 r. jednak mimo tego obecnie jest na skraju wyginięcia i badacze nie potwierdzają by sytuacja tego podgatunku miała się poprawić.
Grenlandzkie wilki zostały odkryte w 1935 roku przez brytyjskiego zoologa Reginalda Innes Pocock’a. Naukowcy do dzisiaj toczą spór o to czy można uznać te amerykańskie wilki jako osobny podgatunek. Do badań złapano jedynie 5 osobników.
Wilk z Kolumbii brytyjskiej.
Zidentyfikowany w 1941 r. przez badacza Edwarda A. Goldman’a jako podgatunek wilka szarego.
Wilki z Kolumbii Brytyjskiej jest najbardziej zbliżony genetycznie do wilka z Archipelagu Aleksandra i wilka z Wyspy Vancouver.
Te drapieżniki z rodzaju canis nie należą do dużych wilków (są mniejsze od większości swoich pobratymców z innych podgatunków) :
- długość ciała : od 95 cm do 130 cm
- ważą w zakresie od 35 kg do 69 kg.
W ich charakterystycznej sierści dominuje kolor czarny. Futro ma domieszki brązowe lub szare.
Swoje terytoria mają w rejonach Jukon, Alberty (kanadyjska prowincja) i w południowo-zachodniej Alasce.
Wilki jedzą te same gatunki co wilki kanadyjskie czyli takie stworzenia jak ptaki, króliki, łosie. Jędzą także ryby – łososie.
Czy ten podgatunek jest zagrożony ? Niestety te amerykańskie wilki z Kolumbii Brytyjskiej są blisko wyginięcia. Pomimo zaprzestania nadmiernych polowań ta lokalna populacja odtwarza się bardzo powoli.
Wilk z Archipelagu Aleksandra.
Podgatunek o łacińskiej nazwie canis lupus ligoni odkryty i opisany w 1937 roku przez amerykańskiego biologa Edwarda A. Goldmana.
Wilki te zamieszkują , znajdujący się w południowo-wschodnich wybrzeży stanu Alaska, Archipelag Aleksandra (tak te wyspy nazwano na cześć rosyjskiego cara Aleksandra II). Wysp jest łącznie 1100. Archipelag jest zaznaczony na mapie poniżej ;). Jest kilka wysp na których wilki nie występują : Chichagof Island, Admiralty Island i Baranof Island. Wilki amerykańskie z Archipelagu Aleksandra są na tych wyspach od ponad 8 000 lat.
Wilki Archipelagu Aleksandra są małe (w porównaniu z innymi większością podgatunków wilków szarych) :
- średnia długość ciała to 110 cm,
- wysokość w kłębie : 61 cm,
- masa : 14 do 23 kg.
Najdłuższa przeżywalność tych wilków to 8 lat.
Umaszczenie ich posiadającej krótkie włosy sierści to przekrój różnych odcieni brązu – od jasnych po ciemne. Niektóre osobniki mają odcienie od czystej czerni po kombinacje czerni i bieli lub jaśniejszy cynamonowy kolor.
Utrudnieniem dla badania populacji jest jej izolacja. Naukowcom jest bardzo trudno śledzić ruchy tych wilków ponieważ przemieszczają się między licznymi wyspami (które są bardzo blisko siebie położone). Na dodatek Archipelag Aleksandra oddzielają góry i bariery wodne.
Co jedzą te wilki szare ? Około 90 % pokarmu stanowią jelenie czarne z Wyspy Baranowa. Wilki zjadają także kozy górskie, bobry kanadyjskie, łososie i małe ssaki.
Ochrona amerykańskich wilków z wysp Aleksandra to wyzwanie dla lokalnych władz i organizacji pozarządowych. Przeszkody naturalne nie powstrzymują kłusowników. Od 1993 do 2020 r. pisano kilkakrotnie petycję by Federalna Agencja Ochrona Dzikiej Przyrody umieściła drapieżniki na czerwonej listy gatunków zagrożonych. Niestety Agencja dwukrotnie odmówiła zrobienia tego.
Liczba osobników z tego podgatunku szacowana była na 89 w 2014 roku. Jesienią 1994 r. badacze obliczyli że na Archipelagu Aleksandra najprawdopodobniej żyło 908 wilków.
Wilk z wybrzeża Vancouver.
Nazywany przez okoliczną ludność „wilkiem morskim” ze względu na rozwiniętą umiejętność pływania. W porównaniu z innymi podgatunkami amerykańskich wilków szarych niemal codziennie pływa w morzu w poszukiwaniu jedzenia.
Wilki z Vancouver (canis lupus crassodon) po raz pierwszy opisano w 1932 roku.
Futro tych psowatych to mieszanka trzech kolorów – szarego, brązowego i czarnego. Dorosły osobnik to średniej wielkości wilk :
- waży średnio 27 kg.
- ma długość 122 cm do 153 cm
- ma wysokość w kłębie od 66 cm do 80 cm.
Ilość tych „morskich” psowatych ocenia się na 180 sztuk. Drapieżniki zajmują północną część wyspy Vancouver (to część kanadyjskiej prowincji o nazwie Kolumbia Brytyjska). Przemieszczają się także na sąsiednie mniejsze wyspy, które znajdują w odległości kilkunastu kilometrów.
Psowate z Vancouver żywią w 90 % tym co żyje w morzu. Około 25 % stanowią łososie. Inne zjadane przez te wilki stworzenia morskie to skorupiaki tj. pąkle, a także małże (wykopują je z piasku, a następnie otwierają je zębami). Rzadziej natomiast w ich diecie znajdą się większe zwierzęta czyli wydry lub większe ssaki jak foki.
Jak pływają wilki morskie ? Otóż są bardzo sprawnymi pływakami. Polując na łososie odpływają nawet kilka kilometrów od brzegu. Podczas pływania tylko głowa (od dolnej szczęki wzwyż) jest nad powierzchnią wody.
Co jeszcze wiadomo o „wilkach morskich” ?
Umiejące sprawnie pływać psowate drapieżniki genetycznie różnią się od innych podgatunków canis lupus. Pod względem pokrewieństwa najbardziej są zbliżone do wilków z Archipelagu Aleksandra i wilków z Kolumbii Brytyjskiej.
Badania genetyczne wykazały że obecne wilki szare z Vancouver są pozostałością po większej i bardziej rozpowszechnionej populacji, która była tępiona przez ludzi w XX wieku.
Wilk z Labradorski.
Canis lupus labradorius – opisany w 1937 roku przez biologa Edwarda A. Goldman’a.
Jednak wilki z półwyspu Labrador do dziś pozostają najmniej zbadanymi spośród amerykańskich wilków szarych na świecie ponieważ są prawie nieuchwytne. Mimo tych trudności genetycy ustalili że DNA tego podgatunku jest bardzo zbliżone z wymarłymi wilkami nowofundlandzkimi.
Labradorskie wilki zajmują rozległą, nierówną ziemię półwyspu Labradorskiego i północną część Quebec (Kanada).
Amerykańskie wilki z półwyspu Labrador mają sierść, której ubarwienie jest prawie białe lub ciemnoszare. Ich rozmiary są bardzo zbliżone jak u średniej wielkości wilków szarych :
- waga wynosi 30 kg,
- długość ciała ma zakres od 120 do 185 cm.
Czy populacja psowatych z Labradoru jest zagrożona wyginięciem ?
Przez niemal całą pierwszą połowę XX w. odbywały się nadmierne polowania na te zwierzęta. Po 1950 r. liczba zabijanych wilków labradorskich znacząco spadła, a potem ich populacja powoli odtwarzała się lecz już nigdy nie wróciła do czasów swojej świetności.
W XXI w. ocena populacji wilka labradorskiego nadal jest bardzo skomplikowana, jednak wśród badaczy nie ma wątpliwości, że niewiele osobników mogło pozostać i dlatego ten drapieżnik jest niestety na liście gatunków zagrożonych.
Wilk z Yukon.
W Kanadzie i USA nazywany „Interior Alaskan wolf” (canis lupus pambasileus). Podgatunek znany też jako wilk alaskański, został opisany po raz pierwszy przez amerykańskiego zoologa Daniela Giraud’a Elliot’a, który w 1905 r. nadał łacińską nazwę pambasileus drapieżnikowi z Yukon.
Wilk amerykańskie z Yukon wędruje i zajmuje terytoria na całej Alasce, z wyjątkiem północnego regionu tundry na Wybrzeżu arktycznym. W Kanadzie wilki alaskańskie występują na Terytorium Yukon, Kolumbii Brytyjskiej (nazwa jednej z prowincji Kanady) i Terytoriach Północno-Zachodnich – obszary te zaznaczone są na mapie kolorem jasnozielonym.
Wilki z Yukon to największe Canis lupus w Ameryce Północnej. Przyglądnijmy się ich parametrom :
- basior : średnia wysokość wynosi 85 cm, waga waha się od 40 do 60 kg, zakres długości ciała – od 120 do 160 cm,
- wadera : średnia wysokość w kłębie to 76 cm, masa wynosi od 32 do 50 kg, długość ciała – od 110 do 140 cm.
Osobniki z tego podgatunku zazwyczaj mają długą i ciemną sierść, najczęściej czarną lub brązową, rzadziej szarą lub białą.
Te alaskańskie drapieżniki żyją na wolności od 4 do 10 lat. Zakładają rodziny, których liczba członków nie przekracza 9. Polują głównie na łosie, karibu i owce jukońskie (Ovis dalli).
Działania na rzecz ochrony wilków amerykańskich z Yukon trwają od ponad 40 lat. Lokalne władze w latach 80-tych stworzyły program „Yukon Wolf Conservation and Management Plan” by określić, za pomocą różnych badań, metodę kontroli populacji. Od lat 2000-cznych postanowiono skupić się na ochronie a regulowaniu liczby osobników. Wydano restrykcyjne przepisy dotyczące zakazu polowań na te stworzenia. Mieszkańcy Yukon są edukowani na temat znaczenia wilków dla lokalnego środowiska.
Wilk z Zatoki Hudsona.
Po angielsku „Hudson Bay Wolf” (canis lupus hudsonicus). Opisany i sklasyfikowany w 1941 roku przez biologa Edwarda A. Goldmana.
Gdzie egzystuje ten podgatunek ? Występuje w Kanadzie, a dokładnie na zachód od Zatoki Hudsona (od północnej Manitoby przez Terytoria Północno-Zachodnie).
To średniej wielkości wilk szary :
- długość ciała : od 157 do 172 cm,
- wysokość w kłębie : 70 do 90 cm,
- całkowita waga : 38 do 70 kg.
Ta odmiana wilka leśnego ma „krzaczaste” futro, którego barwa w zależności od pory roku waha się od jasnoszarego do żółtawo-białego lub kremowego. Włosy robią się jaśniejsze zimą.
Wilki amerykańskie z zatoki Hudsona polują na bizony lub mniejsze kopytne tj. karibu czy łosie. Zjadają też mniejsze ofiary – tzw. zające „w rakietach śnieżnych” (lepus americanus), lemingi inne gryzonie.
W dzikiej przyrodzie wilki alaskańskie są bardzo rzadko spotykane. Przez setki lat organizowane były na nie polowanie z powodu ich futra. Większość osobników jest trzymana w specjalnych ośrodkach reintrodukcji. Status wilków z zatoki Hudsona został dodany do czerwonej listy gatunków zagrożonych.
Wilk z Wielkich Równin zwany leśnym.
Canis lupus nubilus – ten amerykański wilk szary przed XIX wiekiem w pewnym sensie rządził na obszarze Wielkich Równin (obszar obejmujący środkowe USA od Teksasu, Nowego Meksyku po kanadyjską Manitobę). Przyrodnik T. Say jako pierwszy opisał wilka leśnego w 1832 roku. Jednak zrobił to oglądając wilka który wpadł w pułapkę.
Populację tego podgatunku tępiono do tego stopnia że w 1926 r. uznano za wymarły. Amerykański wilk leśny jednak przetrwał i z daleka od ludzi powoli odtwarzał swoją populację. Ponad 80 lat później naukowcy badający DNA żyjących i wymarłych podgatunków amerykańskich wilków szarych wykazali że leśne wilki są wciąż w Minnesocie, Michigan i Wisconsin.
Wilki z Wielkich Równin to duże psowate. U dorosłych osobników :
- długość ciała może wynosić od 140 do 196 cm,
- masa ciała może wynosić od 36 do 60 kg.
Biała sierść pokrywa większość powierzchni ciała wilka leśnego – nogi, brzuch, po bokach, wokół pyska i gardle. Na głowie i plecach owłosienie jest mieszanką kilku kolorów – białego, szarego i czarnego. Zdarzają się osobniki z dominującym na ciele czarnych futrem, ale to grupa wilków które miały za przodków zdziczałe psy.
Wymarłe i wytępione podgatunki.
Wilk nowofundlandzki.
W 1937 r. zoolodzy G. M. Allen i T. Borbour sporządzili pełny naukowy opis tego wilka o łacińskiej nazwie canis lupus beothucus, którego łacińska nazwa pochodzi od nazwy plemienia rdzennych mieszkańców Nowej Fundlandii – Beothuków.
Amerykańskie wilki z Nowej Funlandii miały jesienią i zimą białe futro. Ich kły miały większe kąty nachylenia względem płaszczyzny zgryzu niż kły osobników kontynentalnych amerykańskich podgatunków.
Były średniej wielkości wilkami :
waga : 45 kg
długość ciała ciało 165 cm.
Ich ciała były smukłe.
Drapieżniki na kanadyjską wyspę przybyły najprawdopodobniej w trakcie epoki lodowcowej. Gdy już się „osiedliły” to ich ofiarami były przede wszystkim karibu. Polowały one też na mniejsze ofiary tj. bobry, nornice, myszy lub małe ptaki, ale najważniejsze dla nich były duże ssaki.
Czy za Wymarcie wilka nowofundlandzkiego odpowiadają ludzie (jak w przypadku wyginięcie wielu innych podgatunku) ? Nie całkiem ale ich działania miały duży wpływ.
Polowania , próby kontroli populacji, odłowy i inne sposoby zabijania przyczyniły się do spadku populacji, ale po wielu latach wykazano że przyczyną zagłady tych psowatych była ogromna redukcja lokalnych karibu (największa populacja jaką odnotowano wynosiła 120 000 lecz na początku XX wieku było już tylko 5000 osobników). Ostatni wilk szary z Nowej Funlandii miał zostać zabity w 1911 roku, ale w dopiero 1930 r. ogłoszono wyginięcie tego podgatunku.
Wilk z półwyspu Kenai.
Po angielsku nazywany „Kenai Peninsula wolf” – canis lupus alces.
Pierwszy pełny opis (z największą szczegółów) sporządził Edward A. Goldman w 1941 roku. Jednak kiedy badacz opublikował swoje badania o wilkach z Kenai to nie było ich już wtedy na świecie, bo uznano je za wymarłe 16 lat wcześniej.
Wciąż nie uzgodniono czy na pewno wymarłe wilki z Kenai były osobnym podgatunkiem.
Niektórzy badacze uważają że te amerykańskie wilki nie były osobnym podgatunkiem. Według ich analiz DNA wilki z Kenai to wymarła część populacji wilka kanadyjskiego, która zajęła półwyspu Kenai.
Jak wyglądały te stworzenia ?
Wilk z Kenai był w swoim czasie największym spośród wilków z innych amerykańskich podgatunków wilka szarego. Jego rozmiary były rzeczywiście spore :
- od 150 do 200 cm długości ciała,
- od 90 do 115 cm wysokości w kłębie,
- od 67 do 90 kg całkowitej wagi.
Ofiarami tych psowatych najczęściej były duże łosie.
Gdzie żyły te wilki zanim wyginęły ? Przed latami 90-tymi XIX wieku zajmował tereny na półwyspie w południowej Alasce, zwanym Półwyspem Kenai.
Jak doszło do zagłady tych wilków ?
Gorączka złota sprowadziła poszukiwaczy na obszar Alaski ponieważ w 1895 r. na półwyspie Keani odkryto złoża złota.
Do 1915 populacja wilków z półwyspu Kenai została przerzedzona (pod pretekstem zagrożenia rozpowszechnianie się wścieklizny). Wilki tępiono za pomocą trucizny, masowych polowań i pułapek. Po 1915 roku nadal zabijano te zwierzęta, chociaż robiono to rzadziej. Ich populacja nie mogąc się odtworzyć kurczyła się rok do roku. W 1925 r. zostało oficjalnie potwierdzone wyginięcie tych drapieżników.
Obszar półwyspu Kenai został zasiedlony przez wilki alaskańskie w latach 60-tych.
Wilk Manitobski.
Manitobski wilk czyli canis lupus griseoalbus swoją nazwę otrzymał na początku XIX wieku od J. Richardsona – szkockiego przyrodnika i badacza Arktyki. W 1858 r. został sporządzony pierwszy opis amerykańskich wilków z Manitoby, którego autorem był amerykański zoolog S. F. Baird.
Do dziś niewiele wiadomo o tym podgatunku wilka szarego.
Jakie tereny zajmował ten drapieżnik ? W okresie swojego największego zasięgu wilki manitobskie występowały na terenach południowo-środkowej Manitoby, Saskatchewan, Terytoriach północno-zachodnich i północnej Alberty.
Na co polował psowaty z Manitoby ? Wilki żywiły się m. in. łosiami, karibu, jeleniami, bobrami, myszami.
Czemu wymarł wilk z Manitoby ? Osobniki tego podgatunku wyginęły z powodu polowań, których celem było zdobycie futer tych zwierząt. Były one wysoko cenione w pierwszej połowie XX wieku.
Wilk z Południowych Gór Skalistych.
Po angielsku Southern Rocky Mountain Wolf (canis lupus youngi).
Pierwszy raz opisany w 1937 r. przez amerykańskiego biologa Edwarda A. Goldman’a.
Rejony występowania podgatunku obejmowały stany Utah, Wyoming, Arizonę, Nevadę, Kolorado i Nowy Meksyku.
Jak wyglądał ten wilk ?
Posiadał jasne, płowe futro, z czarno-żółtymi włosami na grzbiecie. Był zbliżonych rozmiarów do wilka leśnego. U dorosłego osobnika :
- długość ciała wynosiła od 122 cm do 152 cm ,
- ważył do 41 kg.
Do 1935 roku został wytępiony choć są tacy co uważają że nadal gdzieś pośród Gór Skalistych wciąż żyją nieliczne osobniki z tego podgatunku i napadają na ludzi.
Wilk teksański.
Po raz pierwszy został opisany przez E. Goldmana w 1937 roku. Badacz nadał temu wilkowi obecnie stosowaną łacińską nazwę – canis lupus monstrabilis.
Do dziś nie jest pewne czy ten amerykański wilk był podgatunkiem wilka szarego. Najprawdopodobniej wilk z Teksasu wymarł w 1942 r. (5 lat po jego pierwszym naukowym opisie). Długo był uznawany jako osobny podgatunek wilka szarego – jednak wśród naukowców trwał spór o jego klasyfikację taksonomiczną. W 1983 r. The United States Fish and Wildlife Service (amerykańska agencja zajmująca się ochroną przyrody) zatwierdziła wyniki badań małej grupy naukowców iż wilk teksański był… odmianą obecnie żyjącego wilka meksykańskiego. Wielu zoologów jednak zanegowało takie stanowisko swoimi badaniami i spór o taksonomię tego wilka trwa do dzisiaj.
Teksański wilk miał sierść ciemną (była to mieszanka czerni i szarości). Jego znakiem charakterystycznym były jasno-cynamonowe plamy nad głową. Jego ciało miało średnie wymiary w porównaniu z innymi podgatunkami :
- długość od 90 do 120 cm,
- masa od 24 do 36 kg.
Przed XVIII wiekiem jego siedliska obejmowały obecne tereny trzech stanów USA – południowo-wschodnią część Nowego Meksyku, środkowy Teksas (aż do granicy z Meksykiem) oraz większość Luizjany.
Wilk Banksa.
Po angielsku nazwany Bernard’s Wolf lub Banks Island Wolf.
Zoolog John Anderson zidentyfikował Canis lupus bernardi z wysp Banksa i Wiktorii w 1943 roku. Inny badacz – Peter Bernard – na kontynent amerykański, jako pierwszy, przywiózł skórę i czaszkę psowatego z kanadyjskich wysp.
Wilk tej rasy zamieszkiwał Wyspę Banks’a i Wyspę Wiktorii – lądy te należą do Archipelagu Arktycznego (obie wyspy są zaznaczone fioletową linią na mapie poniżej).
Zwierzę to miało długie, gęste białe włosy z czarnym paskiem wzdłuż grzbietu było i trochę większe od żyjących obecnie wilków arktycznych :
długość ciała : od 120 cm do 180 cm ,
masa ciała : od 27 kg do 50 kg.
Czy coś jeszcze wiadomo o tym podgatunku ?
Niestety informacje o nim są skąpe ponieważ jak dotąd przebadano kilka sztuk martwych osobników. Najprawdopodobniej wilk ten polował na takie same zwierzęta co wilk polarny czyli caribou, zające polarne, ptaki, gryzonie czy owady.
Naukowcy przypuszczają, że wilki amerykańskie Banksa wyginęły między 1918 a 1952 rokiem (nie można sprecyzować roku ponieważ każde ze źródeł podaje własne szacunki).
Wilk górski z Mogollon.
Po 1935 r. nie widziano przedstawicieli tego podgatunku. Edward Alphonso Goldman opisał dokładnie w 1937 roku wilka z Mogollon (canis lupus mogollonensis).
Co wyróżniało wilka górskiego spośród canis lupus ? Czaszka drapieżnika z Mogollon ma wysklepioną kość czołową. Jego futro było znacznie ciemniejsze niż u pozostałych północno-amerykańskich wilków z ciemnobrązowym owłosieniem.
Był większy i cięższy od wilka meksykańskiego, ale mniejszy i lżejszy od wilka teksańskiego.
Psowate drapieżniki z Mogollon zajmowały obszary dzisiejszych stanów Teksas i Nowy Meksyk.
Taksonomia tych wymarłych wilków była przedniotem sporu w świecie nauki. W latach 70′ XX wieku biolodzy Bogan i Mehlhop stwierdzili, że należałoby uznać wszystkie wilki które zajmowały tereny Nowego Meksyku, Arizony i Teksasu za jeden podgatunek czyli wilka szarego meksykańskiego. W 1982 r. rządowa agencja US Fish and Wildlife Service zaakceptowała to stanowisko naukowe.
Wielu naukowców zajmujących się taksonomią amerykańskich wilków nie zagodziało się z tym stanowiskiem dochodząc w swoich pracach do własnych wniosków.
Po zbadaniu DNA wymarłych in obecnie żyjących amerykańskich podgatunków wykazano iż wilk górski z Mogollon zbyt różnił się od zarówno od wilka meksykańskiego i wilka teksańskiego żeby przypisać go jednej, większej populacji. Jednak nie zaprzeczono podobieństwom genetycznym między tymi gatunkiami. Tereny ich występowania pokrywały się i między nimi dochodziło do krzyżowania się.
Nastawienie do wilków i ich przyszłość w Ameryce,
Tak jak w wielu różnych sprawach tak też w sprawie wilków obywatele są poróżnieni. Każdy stan amerykański i kanadyjska prowincja ma własne (oprócz federalnych) przepisy o ochronie przyrody – w związku z tym nie każda jednostka administracyjna będzie przychylna wilkom.
Z drugiej strony od dekad trwają różnorakie działania na rzecz dobrostanu wilków – edukacyjne, badawcze, hodowle, reintrodukcja lub akcje protestacyjne.
Miłośnicy tych psowatych także działają by poprawić wizerunek wilka w społeczeństwie.
Wilk to zwierzę które na stałe zapisało się w kulturze Ameryki Północnej. Nawet w współczesnych produkcjach filmowych można zobaczyć wilka jako czarny charakter lub bezmyślną i okrutną bestię. Jednak naprzeciw temu wychodzi trend na wilki o jednoznacznym charakterze – są wilki bohaterskie, ale są i takie rozśmieszające widzów.
Trudno obecnie ocenić czy w Nowym Świecie większość ludzi będzie pokojowo żyć z wilkami. Protesty przeciwko odstrzałowi czy zmniejszaniu ochrony gatunku są często skuteczne i wielu ludzi interesuje się tymi zwierzętami jednak wrogi stosunek do wilków jest powszechny poza obszarami metropolitalnymi.
Choć różnorodność wilków była większa przed czasami kolonizacji to nadal jest ona większa niż w Europie – od mieszkańców Ameryki Północnej zależy jak ten stan rzeczy zmieni się.
Materiały źródłowe :
1) „Canids of the World.” (publ. w 2018 r.) – autor : R. J. Costello.
1.1) „Mammal species of the world : a taxonomic and geographic reference” (publ. w 2005 r.) – autor : D.E. Wilson.
2) „Wolf-Bison Interactions in Yellowstone National Park” (publ. w 2000 r.) – autorzy : D. Smith, L. D. Mech, M. Meagher, W. Clark, R. Jaffe, M. Phillips, J. A. Mack.
3) Artykuł „Movements Of Wolves At The Northern Extreme Of The Species’ Range, Including During Four Months Of Darkness” (publ. w 2011 r.) na portalu „PLOS ONE” – autorzy : L. D. Mech i H. D. Cluff.
4) „The Races of Canis lupus” (oryg. wyd. w 1935 r.) – autor : R. I. Pocock.
5) „Phylogeography of wolves (Canis lupus) in the Pacific Northwest” (publ. w 2010 r.) – autorzy : B. V. Beckworth, S. L. Talbot, J. A. Cook.
6) „Ecological factors drive differentiation in wolves from British Columbia” (publ. w 2009 r.) – autorzy : V. Muñoz-Fuentes, Ch. T. Darimont, R. K. Wayne, P. C. Paquet, J. A. Leonard.
7) „Canadian Wildlife Species at Risk 2021” – publikacja od Committee on the Status of Endangered Wildlife in Canada (COSEWIC).
8) „The Alexander Archipelago Wolf: A Conservation Assessment” (publ. w 1996 r.) – raport sporządzony na zlecenie Departamentu Rolnictwa USA. Autorzy dokumentu : D. K. Person, M. Kirchhoff, V. Van Ballenberghe, G. C. Iverson, E. Grossman.
9) https://www.fws.gov/species/alexander-archipelago-wolf-canis-lupus-ligoni – wpis ze strony Agencji „US Fish and Wildlife service”.
10) Artykuł pt. „The amazing sea wolves of the Great Bear Rainforest” (publ. w 2021 r.) z portalu „Canadian geographic” – autor : Z. Tong.
11) Artykuł pt. „Meet the Rare Swimming Wolves That Eat Seafood” opublikowany w 2016 r. na łamach „National geographic” – autor : A. E. Petri.
12) Artykuł pt. „Going Coastal: Shared Evolutionary History between Coastal British Columbia and Southeast Alaska Wolves (Canis lupus)” (publ. w 2011 r.) – „The National Center for Biotechnology Information” – autorzy : B. V. Weckworth , N. G. Dawson, S. L. Talbot, M. J. Flamme, J. A. Cook.
13) „Environment Yukon : Gray wolf (in the Yukon)” (publ. w 2017 r.) – raport z oficjalnej rządowej strony internetowej władz Yukon.
14) „Wild Echoes: Encounters With the Most Endangered Animals in North America” (publ. w 2003 r.) – autor : Ch. Bergman.
15) „Molecular Ecology : FAST TRACK: Legacy lost: Genetic variability and population size of extirpated US grey wolves (Canis lupus)” (publ. w 2004 r.) – autorzy : J.A. Leonard, C. Vila i R.K. Wayne.
16) „Spatial analisys of restoration potencial and population viability of the wolf (Canis lupus) in the southwestern United States and northern Mexico” (publ. w 2004 r.) – autor : C. Carroll.
17) „The Eponym dictionary of Mammals” (publ. w 2009 r.) – autorzy : B. Beolens, M. Watkins, M. Grayson.
18) „Recovery of Gray Wolves in the Great Lakes Region of the United States” (publ. w 2009 r. ) – autorzy : A. P. Wydeven, T. R. Deelen, E. J. Heske.
